αγροχημεία ή γεωργική χημεία

Εφαρμοσμένη επιστήμη που ασχολείται με τη μελέτη των χημικών και βιοχημικών διεργασιών που διεξάγονται στο έδαφος και στα φυτά και κατά τις οποίες διάφορες ουσίες μεταφέρονται από το έδαφος και τον αέρα στα φυτά και αντίστροφα. Η α. ασχολείται επίσης με τη μελέτη των τρόπων επέμβασης σε αυτές τις διεργασίες, με τη χημική τροφή των φυτών και ως χρησιμοποίηση λιπασμάτων, για να αυξηθεί η απόδοση του εδάφους, η σοδειά, και να βελτιωθεί η ποιότητα των προϊόντων. Η α. χρησιμοποιεί στην έρευνα χημικές, φυσικές και βιολογικές μεθόδους. Οι χημικές μέθοδοι χρησιμοποιούνται στις χημικές αναλύσεις δειγμάτων από το έδαφος, λιπασμάτων και φυτών. Οι βιολογικές μέθοδοι εφαρμόζονται στην έρευνα θεωρητικών προβλημάτων της διατροφής των φυτών και της άλλης επίδρασης ανάμεσα στη διατροφή των φυτών και τον μεταβολισμό τους. Από τις φυσικές μεθόδους, σπουδαίο ρόλο στην α. παίζει η μέθοδος των επισημασμένων ενώσεων (ουσίες που έχουν μαρκαριστεί με την προσθήκη σε αυτές μορίων ραδιενεργών σωμάτων), που χρησιμοποιείται για τον ακριβή προσδιορισμό των αποθεμάτων των αφομοιώσιμων στοιχείων στο έδαφος, για την παρακολούθηση των στοιχείων αυτών όταν απορροφηθούν από το φυτό κλπ. Τα σημερινά προβλήματα της α. εντοπίζονται στο θέμα της διατροφής των φυτών, τη δημιουργία βελτιωμένων λιπασμάτων και την επεξεργασία μεθόδων για την αύξηση του βαθμού εκμετάλλευσης από τα φυτά των θρεπτικών ουσιών που προέρχονται από το έδαφος. Θεμελιωτές της α. υπήρξαν δύο χημικοί του 19ου αι., ο Γάλλος Ζ. Μπουσενγκό (μελέτησε τους κύκλους των χημικών ουσιών στη γεωργία) και ο Γερμανός Γ. Λίμπιχ (απέδειξε πρώτος ότι τα φυτά δεν τρέφονται με οργανικές ουσίες του εδάφους αλλά με ορυκτά άλατα). Σημαντικές υπήρξαν επίσης οι μελέτες των Γερμανών επιστημόνων Γ. Σαξ και Β. Κνοπ (πρότειναν καλλιέργειες φυτών σε τεχνητές συνθήκες), του Ρώσου επιστήμονα Μ. Β. Λομονόσοφ (έδωσε πρώτος την εξήγηση για τον τρόπο δημιουργίας γόνιμου στρώματος του εδάφους από οργανικά υπολείμματα φυτών) και των Αμερικανών επιστημόνων Ε. Γκίλγκαρντ και Σ. Χόπκινς (σημαντικές οι μελέτες του για το έδαφος και το σύστημα λίπανσης στην αμειψισπορά – βλ. λ.).